Üroloji

Üroloji erkeklerde böbrekler, üreter adı verilen idrar kanalları, mesane, prostat, penis, sperm keseleri, yumurtalar ve sperm kanallarını, kadınlarda ise bunlardan cinsel faaliyet dışında kalan organların her türlü hastalıklarının tıbbi ve cerrahi tedavisi ile ilgilenen bir bilim dalıdır. Bu organların doğumsal anormallikleri, iltihapları, kanserleri ve faaliyet bozuklukları ile ürologlar ilgilenir.

 Üroloji uzmanları idrar yolları (üriner sistem) ve erkek üreme sistemi hastalıklarını teşhis ve tedavi eden gerek duyduğunda cerrahi operasyonlar yapan, tıptaki uzmanlığını bu alanda tamamlamış hekimdir.

Ayrıca kendilerine başvuran hastaların anotomik ve fizyolojik bozukluklarını da teşhis ederek tedavi sürecini yönetir. Üroloji uzmanlarına “ürolog” denir.

Çocuk Ürolojisi

Çocuk ürolojisi, anne karnından başlamak üzere, yenidoğan ve sonraki dönemlerde görülebilen doğuştan ya da sonradan gelişen üriner ve genital sisteme ait hastalıklar ve bunların tedavisi ile ilgilenir. Bu hastalıklara örnek olarak Hidrosel ve kordon kisti, İnmemiş testis, sünnet, testis ve torbaların acil durumları (Akut skrotum ve testis torsiyonu) ile hipospadias verilebilir.

Androloji

Erkeklerde görülen erektil disfonksiyon olarak adlandırılan sertleşme ve boşalma problemleri ile erkek infertilitesi olarak nitelen erkeğe bağlı kısırlık durumlarına yönelik olarak muayene, tetkik ve tedavi  diğer tıpta uzmanlık dalları ile birlikte planlanarak gerçekleştirilmektedir.

Hipospadias’ın (doğuştan idrar çıkış deliğinin normal yerinden daha aşağıda olması) cerrahi onarımı üroloji bölümünün alanlarından biridir. Hipospadias’ın cerrahi tedavisi yapılabilmektedir.

Kadın ürolojisi

İdrar kaçırma (stres ve sıkışma inkontinansı), interstisyel sistit gibi hastalıklarda tanı ve tedavi hizmeti verilmektedir.

Endoüroloji ve Taş Hastalıkları

Üriner sistem taş hastalığı tedavisinde endoskopik (kapalı sistem ve laser) ameliyatlar da uygulanmaktadır. Üroloji bölümü taş hastalığının endoürolojik tedavisinde  üreteroskopi, perkütan böbrek taşı cerrahisi , fleksibl üreterorenoskopi uygulanmaktadır.

Üroonkoloji

Radikal prostatektomi (prostat kanseri için) ve radikal sistektomi (mesane kanseri için) ameliyatları uygulanmaktadır. Ayrıca anesteziyoloji ve yoğun bakım hizmetinin de desteği ile böbrek ve testis kanseri gibi diğer ürolojik onkoloji ameliyatları gerçekleştirilmektedir. 

Prostat

Prostat büyümesine (BPH) bağlı idrar rahatsızlıklarının tedavisinde ilaç ve cerrahi tedavi yöntemleri (TUR P ve açık prostatektomi ) uygulanmaktadır. Ayrıca prostat kanseri taraması ve prostat enfeksiyonlarının tedavisi gibi prostat sağlığını ilgilendiren alanlarda yoğun çalışmalar yapılmaktadır.

Üroloji Erkeklerde Neye Bakar?

• • Böbreklerde ve diğer boşaltım organlarındaki tümör, kist ve kanser oluşumlarını inceler.
• • İdrar yolu hastalıkları
• • İdrar yollarında oluşan taşlar ve darlıklar
• • Mesane kontrolü sorunları ve idrar kaçırma vakaları
• • Böbreklerde oluşan taş hastalıkları
• • Penis fraktürü
• • Genital siğiller
• • Prostatit, prostat kanseri ve diğer prostat hastalıkları
• • Testis torsiyonu ve testis tümörleri
• • Cinsel isteksizlik
• • Akut renal yetmezlik ve üriner inkontinans
• • Erken veya çok geç boşalma
• • Kısırlık
• • Penis küçüklüğü, eğriliği ve yaralanmaları
• • Hatalı sünnetten kaynaklı bozukluklar
• • Meniden kan gelmesi

Üroloji Kadınlarda Neye Bakar?

Ülkemizde ürolojinin kadın hastalara bakıp bakmadığı çok fazla bilinmemektedir. Hatta en çok sorulan soruların başında da “üroloji kadınlara bakar mı?” sorusu gelmektedir.

Üroloji idrar yolu hastalıklarıyla ilgilenen bir cerrahi tıp servisi olduğu için kadın hastaları da tedavi eder.

• • İdrar yolu iltihabı ve diğer idrar yolu rahatsızlıkları
• • İdrar kaçırma ve kontrol bozuklukları
• • İdrar yollarındaki tümör ve darlık oluşumu
• • Böbrek taşı hastalıkları
• • Vezkoüreteral reflü
• • Akut renal yetmezlik 
• • Böbrek, mesane ve böbrek üstü bezleri kanserleri
• Çocuklarda Üroloji Neye Bakar?
• • İdrar kaçırma ve işeme bozuklukları
• • İnmemiş testisler
• • İdrar yollarının yapısı, tıkanıklığı ve diğer rahatsızlıklar

Ürolojiye Kimler Gider?

İdrar yolları ve böbreklerinde sorun yaşayan kadın erkek ve çocukların gidebileceği bir servistir. Erkeklerin üreme organlarında yaşadıkları sorunlar için yine üroloji servisine gitmesi gerekmektedir.

Ürolojiye Hangi Durumlarda Gidilir?

• • İdrar yaparken kan gelmesi, yanma hissi veya sızılama hissi
• • Cinsel ilişki esnasında acı duyulması
• • Kasık bölgesinde başlayan ve makata doğru yayılan ağrılar
• • Sık sık idrara çıkma ihtiyacı hissetme
• • İdrarda renk değişikliği, kırmızılık veya kötü kokması
• • İdrar tutamama ve idrar kaçırma hadiselerinin yaşanması
• • İdrar yaparken zorlanma ve acı hissetme
• • Yüksek ateş, terleme ve hasizlik

Yukarıda saydığımız şikâyetlerden bir veya birkaçını yaşıyorsanız vakit kaybetmeden üroloji servislerinde üroloji doktoruna başvurmalısınız.

Üroloji Doktoru Ne Yapar?

• • İdrar yollarından şikâyetçi olan hastanın yaşamış olduğu sıkıntıları dinler ve bilgi edinir.
• • Hastayı fiziki olarak muayene eder.
• • Hastanın şikâyetleri üzerine hastadan kan, idrar ve gerekli görüntüleme sonuçlarına bakarak tanıyı kesin olarak koyar.
• • Üriner sistem ve erkek üreme organı hastalıklarının teşhisi ve tedavisini yapar.
• • Gerekli olduğu durumlarda, cerrahi müdahaleler de bulunur.
• • Prostat kanseri ameliyatı gerçekleştirir.
• • Hastaların bakımının daha sağlık yürütülmesi için hemşire, hasta bakıcı gibi yardımcı personeli bilgilendirir.
• • Hastanın tedavi sürecini takip ederek gerekirse tedavi yöntemlerini değiştirir.
• • Hasta yakınlarına bilgi vererek hastalığın risklerinden ve oluşabilecek komplikasyonlar hakkında bilgi verir.

Üroloji kliniklerimizde tedavi planının belirlenmesinden önce uygulanan tanı yöntemlerimiz şunlardır.

Bilgisayarlı Tomografi (BT)

Bilgisayarlı tomografi, birden fazla açıdan çekilen röntgen görüntülerinin birleştirilmesiyle yumuşak dokular ve damarların yanı sıra kemiklerin görüntülerinin üç boyutlu bir şekilde oluşturulması işlemidir. Hasta, bir masada yatarken etrafında sürekli olarak dönen tomografi cihazı görüntüleri tespit eder. Elde edilecek üç boyutlu görüntünün daha net olması için bilgisayarlı tomografiye girecek olan hastanın üzerinde hasta önlüğü dışında hiçbir materyal bulunmamalıdır. Hastanın üzerinde bulunacak materyaller ışınları etkileyerek görüntünün bozulmasına yol açar. Yine görüntünün net olabilmesi açısından hasta işlem süresince hareketsiz durmalıdır. Bilgisayarlı tomografi yüksek oranda radyasyon yaydığından gebeler veya gebelik şüphesi olanlar bilgisayarlı tomografiye alınmazlar. Böbrek, üreter ve mesanede bulunan taşların görüntülenmesi, üriner sistem ve erkek üreme organlarına ilişkin tümörlerin ve bu organlara ilişkin travmaların araştırılması, üroloji kliniklerinde BT uygulamasının en çok tercih edildiği durumlardır.

Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR)

Vücuttaki organların veya dokuların radyo dalgaları ve manyetik alan kullanılarak görüntülenmesi işlemine MR denir. MR tekniğinde radyasyon ışınları yerine radyo dalgaları kullanıldığından birçok hastada güvenle kullanılabilir. Gebeliklerde dahi hekim tarafından uygun görülmesi durumunda MR uygulaması yapılabilmektedir. Üroloji kliniklerinin uzmanlık alanına giren birçok hastalığın tespiti için MR görüntülemesine başvurulabilir. Prostat kanseri ve iyi huylu prostat büyümesi başta olmak üzere üriner sistem ve erkek üreme organlarına ilişkin tüm kanserlerin teşhisinde ve takibinde tercih edilebilir. Uygulama sırasında hastanın üzerinde bulunan metal eşyalar manyetik alanı etkileyeceğinden sağlıklı bir görüntü elde edilemez. Bu nedenle hasta yalnızca önlük ile uygulamaya girmelidir veya üzerinde hiçbir metal materyalin bulunmadığı iç çamaşırlarını tercih etmelidir.

Ultrason (Üriner USG, Doppler USG, Transrektal USG)

Ultrason, vücudun içerisinde bulunan ve özellikle de karın boşluğu içerisinde yer alan organları incelemek ve görüntülemek için kullanılan bir görüntüleme tekniğidir. Çeşitli hastalıkların tanısında, bu hastalıkların tedavisinde ve biyopsi işlemlerinde ultrason tekniğinden yararlanılır. Ultrasonun vücut açısından herhangi bir zararı tespit edilmemiş olup yaygın olarak hamilelikte bebek gelişimini izlemek için kullanılır. Bunun yanında yumuşak dokunun incelenmesi ve kalp damar hastalıklarının tespiti için de kullanılır. Üroloji kliniklerinde prostat bezine ilişkin kanser ve benign prostat büyümesi gibi hastalıkların tespiti için Kransrektal USG (TRUS), üriner sisteme ilişkin her türlü hastalığın araştırılması amacıyla Üriner USG ve bu bölgelerde tespit edilen tümör ve benzeri yapılanmalardaki damarların incelenmesini sağlayan Doppler USG yöntemleri sıklıkla kullanılır.

Voiding Sistoüretrografi (VSUG)

Mesaneye sonda aracılığıyla kontrast madde verilerek boşaltım sırasında mesanenin ve idrar kanallarının görüntülenmesine imkan veren tıbbi teknik, Voiding Sistoüretrografi yöntemi olarak adlandırılır. Genellikle idrarın, idrar kanallarından geriye doğru kaçması durumlarında kullanılır. İdrarın kanallardan geriye kaçması, zamanında tedavi edilmemesi durumunda böbrekleri etkilemeye başlayarak ciddi hastalıkların oluşumuna zemin hazırlayabilir. Tıbbi adı vezikoüreteral reflü olan bu durum aynı zamanda böbreklerin genişlemesine de yol açar. Hastalığın teşhisi amacıyla VSUG yöntemi uygulanırken mesaneye gönderilen X ışınlarını etkileyeceğinden hastanın üzerinde metal materyallerin bulunmaması gerekir. Bu nedenle işlem öncesinde hastanın kıyafetlerinde herhangi bir metal parçanın yer almadığından emin olunmalıdır.

Laboratuvar Tetkikleri

Üroloji kliniklerinde hastalıkların tanısı için kan ve idrar tetkiklerinden de yaygın olarak faydalanılır. Kan ve idrarda meydana gelen değişiklikler hastanın durumu hakkında uzmana bilgi verir ve tedavi sürecinin belirlenmesine ışık tutar. Sperm analizi, tümör markerlarının araştırılması, bakteri ve virüs taramaları, çeşitli proteinlerin ve enzimlerin araştırılması üroloji kliniklerinde sıklıkla kullanılan laboratuvar tetkiklerinden yalnızca birkaçıdır. Bunların dışında ürolojik hastalıklardan etkilenebilecek diğer her türlü parametrenin değerlendirilebilmesi için vücudun farklı bölgelerinden alınan örnekler incelenmek üzere ilgili laboratuvarlara gönderilebilir.

PSA Testi

Prostat Spesipik Antijen olarak adlandırılan PSA, prostatta üretilir ve erkeklerde meninin akışkanlığını düzenler. PSA az bir miktarda da olsa kanda dolaşım halindedir. Prostatın anormal çalışması durumunda kana geçen PSA miktarı etkilenir. Prostat bezine ilişkin herhangi bir hastalığın varlığı durumunda kandaki PSA düzeyinde genellikle artış gözlenir. PSA testi, hastadan alınacak kan örneğinin laboratuvar ortamında incelenmesidir. Hastanın tok veya aç olması kandaki PSA oranını etkilemeyeceğinden her iki durumda da kan testi yapılabilir. Prostatla ilgili her türlü hastalığın araştırılma sürecinde PSA testinden yararlanılır.

Prostat Biyopsisi

Prostat biyopsisi, prostattan özel tıbbi ekipmanlar aracılığıyla parça alma işlemidir. PSA testi tümör markerları prostat hastalıklarına ilişkin bilgi verse de prostat kanserinin en kesin tanısı, biyopsi sonuçlarının değerlendirilmesi ile konulabilir. Prostattan alınan parça çeşitli kimyasallarla etkileşime sokulduktan sonra mikroskop altında incelenir ve değerlendirilir. Elde edilen sonuçlara göre patoloji uzmanı teşhiste bulunur. Erken evrede konulacak tanı hastanın tedavisinde önemli rol oynadığından, prostat kanseri belirtilerinin görüldüğü tüm hastalarda vakit kaybedilmeksizin prostat biyopsisi yapılmalıdır.

Eğer siz de üroloji kliniklerinin uzmanlık alanına giren herhangi bir hastalıktan şikayetçiyseniz, bu hastalıklara ilişkin belirtiler taşıyor veya rutin bir üroloji muayenesinden geçmek istiyorsanız üroloji kliniğimize başvurabilirsiniz. Uzman hekimler tarafından yapılacak olan detaylı muayeneler ve tanı testleri ile olası hastalıklarınızın teşhisinin konulmasını sağlayabilir, tedavi sürecinize bir an önce başlayarak ileride oluşabilecek daha ciddi problemlerin önüne geçebilirsiniz.